Irak Çalışma Grubu Raporu ve Türkmenler
Savaş Nurettin
Kerkük’ün Statüsü "Irak Destek Grubu"nun programında uluslar arası çözüm önerilmektedir.
Irak’taki kötü gidişatı değiştirecek çözümler getirmesi beklenen Irak Çalışma Grubu’nun hazırladığı rapor yayınlandı.
Rapor incelendiğinde, Türkmenler bakımından önemli noktalarda yanlışlıklar içermekte ancak Kerkük’ün statüsü ile ilgili uluslar arası çözüm önerilmektedir.
Raporun 6. 18. 30. 65. ve 66. sayfalarında ele alınan konularda Türkmenlere yer verilmektedir.
Raporun Irak’taki güvenlikle ilgili bölümünün değerlendirme başlığı altında çatışan tarafların bölgelere göre ayrımında Türkmenler, Kerkük’te Kürtlerle çatışan grup olarak nitelendirilmektedir. Aynı bölüm altında Kuzey Kürt yönetimi güvenli bölgelerin içerisinde sayılırken, Kerkük’ün dahil edilmediği anlaşılmaktadır.
Mevcut durumun değerlendirilmesi başlığı altında politikalara ayrılan bölümün ulusal uzlaşma alt başlığı, raporun 18. sayfasında, Kerkük’ün geleceği ile ilgili çözümsüzlüğün gerekçesi olarak Kürtlerin Kerkük’ün statüsü ile ilgili anayasada 2007 referandumu üzerinde ısrar ettiği, Arap ve Türkmenlerin itirazları ve bu referandumun çatışmaları artırma ihtimalinin yüksek olduğunu belirtiyor. Hemen sonrası cümlede de Iraklı liderlerin genellikle parçalanmaya karşı olduğu yer almaktadır.
Raporun 30. sayfasında Türkiye Uluslar arası destek başlığı altında bölge ve komşular bölümünde geçiyor. Türkiye’nin Kürt bölgesinde iş yatırımlarının ve Kürt yöneticilerle her alanda işbirliğine değinirken, iç dinamiklerine tehlike oluşturacak Kürt milliyetçiliğine karşı politikalar güttüğünü ve Türkmenleri destekleyerek, Kerkük’ün Kuzey yerel yönetimine bağlanmasını engellediğinden söz ediyor.
Ulusal uzlaşma konusunda öneriler bölümünün 27. maddesinde yapılan hataların düzeltilmesi gibi nitelendirebilecek öneriler söz konusu, madde, dışlanan bütün grupların tekrar hükümete davet edilmesi gerekliliğini vurgularken Türkmenler de zikrediliyor. (Sayfa 65)
Yine öneriler bölümünde madde 30, Kerkük’ün statüsü ile ilgili. Bu önemli konu tartışmaya yer vermeyecek şekilde kısa ve öz bir şekilde Kerkük'ün statüsünün uluslar arası mahkemede çözülmesi önerilmektedir. Bu öneriden referanduma yer kalmayacağı anlaşılmaktadır. Zaten öneri maddesinde, bölgede çatışmayı önlemek için Kerkük referandumunun ertelenmesini ve ‘Yeni Diplomatik Ataklar’ başlığı altında kurulması önerilen ‘Irak Destek Grubunun’ programında uluslar arası çözüm ile kavuşturulması önerilmektedir.
‘Irak Destek Grubu’nun ise Türkiye başta olmak üzere, komşu ülkeler, Mısır ve Suudi Arabistan gibi merkezi Arap ülkeleri, AB ülkeleri ve BM güvenlik konseyi üyesi ülkelerden oluşması
önerilmektedir.Raporda Iraklı grupların gösterildiği haritada Türkmenler, Yezidi, Hırıstiyan ve Yahudi gibi dini azınlıklar arasında gösterilmektedir. Bu hatanın düzeltilmesi için Türkmenlerin bu konuda ciddi bir atılım gerçekleştirmesi gerekmektedir.
