Kuzey Irak'taki Kürt yönetiminin Petrol Bakanı Eşti Havrami, denetimleri altındaki bölgeden çıkan petrolün tamamen kendi kontrollerinde olacağını söyledi
NEVSAL ELEVLİ
Londra
Kuzey Irak'taki petrol hakları konusunda Kürtler ile Irak merkezi yönetimi arasındaki siyasi gerginlik tırmanıyor. Türkiye sınırı yakınlarındaki bölgede Norveç'in DNO şirketi tarafından yapılan aramalarda 100 milyon varillik rezerv bulunmasının ardından bir açıklama yapan Kürt bölgesel yönetimi Petrol Bakanı Dr. Eşti Havrami, başka firmalarla da petrol arama sözleşmesi imzalamak amacıyla görüşmeler yaptıklarını açıkladı. Dr. Havrami, Kürt bölgesindeki arama faaliyetleriyle ilgili sözleşmelerin federal hükümet tarafından onaylanması gerektiği yolundaki iddiaları ise kesin bir dille reddetti. Bağdat yönetimini eleştiren Kürt Petrol Bakanı, arama faaliyetleri için merkezden onay alınmasını isteyenleri devrik diktatör Saddam Hüseyin taraftarı olmakla suçladı.
Kürtlerin petrol şirketlerine arama lisansı vermesi federal hükümet içinde tartışmalara neden oluyor. Irak Petrol Bakanı Hüseyin el Şaristani geçen ay yaptığı açıklamada, arama çalışmalarının Irak Petrol Bakanlığı'nca düzenlenmesi gerektiğine işaret etmişti. Irak hükümetine bağlı Petrol Pazarlama Örgütü Müdürü Şemki Farac da, Kürt bölgesinde çıkarılan petrolün merkezi yönetim tarafından satılacağını açıkladı.Ancak önceki gün Erbil'de konuşan Dr. Havrami, Irak Anayasası'nda petrol ve doğalgaz yataklarıyla ilgili maddelerin yeniden düzenlenmesi yolundaki çağrıları reddetti, "Bunlar geçersiz. Bu görüşleri savunanlar federal yönetimi istemeyenler ve eski rejimi özleyenlerdir" dedi. Kürt Bakan, anayasanın sadece bilinen yataklardaki petrol ve doğalgazın çıkarılması ve pazarlanması konusunda federal hükümete idari bir rol verdiğini iddia etti. Dr. Havrami, "Artık kendi kaynaklarımızı kendimiz kontrol ediyoruz. Bunu da Kürdistan halkı ve tüm Iraklıların yararına kullanacağız" dedi. Kürtler, denetledikleri bölgelerde yeni kuyular açılması amacıyla uluslararası petrol şirketlerini geçen yılın sonunda bölgeye davet etmişti. O zaman aralarında "Petoil" ve "General Energy" adlı 2 Türk şirketinin de bulunduğu firmaların çıkaracağı petrolden elde edilecek gelirlerin Kürtlerin kasasına gideceği yorumları yapılmış, bu durumda da petrol bölgelerinden uzakta yaşayan Sünni Araplarla yeni sürtüşmelerin patlak vereceğinden söz edilmişti.
Anayasa net değil
Kürtler, Yeni Irak Anayasası'ndaki petrolle ilgili kesin olmayan ifadelere karşın geçmişte Saddam rejimi döneminde uğradıkları zararları telafi etmek istiyor. Yeni anayasanın özerk bölgelere, gelecekte bulunacak yataklardan çıkarılan petrolün gelirine el koyma hakkı verdiğini savunan Kürtler, bu nedenle Batılı firmaları halen petrol kuyusu bulunmayan yerlerde petrol arama çalışmaları yapmak üzere davet etmişti.
